Administracija američkog predsjednika Donalda Trampa donijela je još jednom odluku bez presedana, kada je proglasila iransku elitnu Revolucionarnu gardu kao stranu terorističku grupu. Ovo je prvi put da su Sjedinjene Države primijenile ovu oznaku na strani državni entitet. Iako Amerika već gleda na Iran kao na državu koja sponzoriše terorizam i gađa je sankcijama, stručnjaci strahuju da će ovaj potez dodati ulje na vatru koja tinja širom Bliskog istoka.

Revolucionarna garda Irana (IRGC) dugo je na meti Vašingtona. Pojavila se u maju 1979. kao paralelna vojna institucija pored iranske armije, u čiju su lojalnost tada sumnjali zagovornici revolucije. U nemirnim godinama koje su uslijedile garda je evoluirala od neiskusne grupe usijanih glava u jedinstvenog, najefikasnijeg garanta opstanka režima. Trenutno posjeduje veliki uticaj u Iranu i upletena je u bukvalno sve glavne sektore iranske ekonomije. Neki procjenjuju da članstvo garde broji oko 125.000 ljudi.

SAD, Izrael i zalivske kraljevine posmatraju iransku gardu kao glavno vozilo režima za destabilizaciju na Bliskom istoku, ono što je Tramp nazvao „globalnom terorističkom kampanjom”. SAD su gardi „prikačile” i smrti skoro 260 svojih državljana, ubijenih u bombardovanju američkih baza u Bejrutu 1983. i 1984. Američki zvaničnici često su se pozivali na ovo kad im je trebalo opravdanje za druge poteze protiv Irana, uključujući Trampovo odluku da se povuče iz nuklearnog sporazuma iz 2015, ukazuje „Vašington post”.

Američko karakterisanje garde kao terorističke organizacije moglo bi dovesti do jačanja tenzija, sukoba, a u najgorem scenariju i do rata. Stoga je veliko pitanje za međunarodnu politiku ove godine da li su Tramp, izraelski premijer Benjamin Netanijahu i saudijski krunski princ Mohamed bin Salman toliko oslabili kod kuće da su u stanju da krenu u rat sa Iranom?

Nažalost, odgovor je da, piše „Nejšen”. Iako su zapadna Evropa, Rusija i Kina, čak i većina stručnjaka za spoljnu politiku u Vašingtonu protiv izbijanja rata u regionu, to je i dalje mogući scenario.

A uprkos Trampovim tenzijama sa Venecuelom, Kinom i čak Sjevernom Korejom – sa kojom je nedavno naglo prekinuo nuklearne pregovore – Iran je najvjerovatnija lokacija sledećeg rata. Godine političkog kritikovanja Irana mogle bi se obiti o glavu Trampu i njegovim savjetnicima, državnom sekretaru Majku Pompeu i bezbjednosnom savjetniku Džonu Boltonu, i pretvoriti se u konflikt sa mogućim katastrofalnim posledicama.

Takav rat proširio bi se Bliskim istokom poput vatre, ne samo na Saudijsku Arabiju i Izrael, dva glavna rivala Irana u regionu, već i na Irak, Siriju, Liban, Jemen i druge zalivske države. To bi zaista mogao biti, kako je to rekao iranski predsjednik Hasan Rohani prošle godine – „majka svih ratova”. Prepoznavanje iranske garde kao terorističke nije, međutim, jedini potez Trampa koji je zakuvao stvari na Bliskom istoku.

---

Sjednicu parlamenta počeli vičući „smrt Americi”
Nakon odluke SAD da iransku Revolucionarnu gardu proglasi stranom terorističkom organizacijom, poslanici Irana počeli su parlamentarnu sjednicu vičući „smrt Americi”.

Mnogi poslanici nosili su uniforme Revolucionarne garde kako bi pokazali podršku toj elitnoj oružanoj formaciji, prenosi AP.

Predsjednik iranskog parlamenta Ali Laridžani nazvao je američku odluku da Revolucionarnu gardu proglasi terorističkom organizacijom „vrhuncem gluposti i neznanja”.

AP navodi da je odluka SAD bez presedana i da postoji mogućnost da će biti „odmazde”, što će, zauzvrat, otežati saradnju SAD sa svojim saveznicama u regionu. Iran je na tu odluku odgovorio proglasivši sve američke oružane snage terorističkim, a samu državu optužio da podržava terorizam.